Wiele zdań, wypowiedzianych przez powszechnie znane osoby, weszło do kanonu codziennego języka. Dobrze jest uświadomić sobie, że nie są to mądrości ludowe. Warto też wiedzieć komu przypisuje się daną myśl. Pozwoliłem sobie na „opatrzenie” niektórych zdań własnym przykładem lub dodatkowym wyjaśnieniem.
Aleksander Macedoński
panta rhei – wszystko płynie – Heraklit z Efezu
Nie można dwa razy wejść do tej samej rzeki, bo już inne napłynęły w nią wody. – Heraklit z Efezu
tabula rasa – czysta tablica – Arystoteles, O duszy; popularność zdobyło dzięki tłumaczeniu na francuski dzieła Johna Locke’a i właśnie najczęściej jest używane w znaczeniu jakie mu nadał ten angielski filozof tzn. czysty rozum. Odnosiło się to do człowieka, który rodzi się bez doświadczeń, które dopiero stają się dla jego mózgu niczym nauczyciel piszący na czystej tablicy.
Kropla drąży skałę – Tales z Miletu
Po pierwsze nie szkodzić – Hipokrates. Dzisiaj ten zwrot nie ma racji bytu. Wystarczy przeczytać ulotki leków sprzedawanych w aptekach, a szybko zorientujemy się co nam grozi po ich zażyciu.
Im mniej godni swoich wysokich urzędów są ci, którzy je piastują, tym pewniej się czują i tym mocniej się nadymają głupotą i bezczelnością. – Demokryt (460 – 370 p.n.e.). A gdyby tak zaproponować umieszczenie tej sentencji w sali sejmu? Kto byłby temu przeciwny?
Największa satysfakcja w życiu to świadomość, że nikogo się nie skrzywdziło. – Antyfanes. Ilu ludzi dzisiaj tak uważa? Jakiej filozofii życia hołdują?
Nikt nie jest tak stary, aby nie mógł się jeszcze czegoś nowego nauczyć.- Ajschylos. Idea uniwersytetów III wieku?
Nie dzielę ludzi na Greków i barbarzyńców. Nie interesuje mnie pochodzenie czy rasa mieszkańców. Ja wyróżniam ich tylko na podstawie ich zasług. Dla mnie każdy dobry obcokrajowiec jest Grekiem, a każdy zły Grek jest gorszy od barbarzyńcy – Aleksander Macedoński. Czy ty, 2000 lat po Aleksandrze też tak uważasz?
Heureka! – Znalazłem! – Archimedes. Niestety, ale nikt z moich znajomych nigdy nie krzyknął: „eureka!” Dlaczego?
Dajcie mi punkt oparcia, a poruszę Ziemię – Archimedes. Fizyka z czasów szkoły podstawowej. Rozumiesz na czym polega?
Przetnij kamień na pół, a będziesz miał dwa kamienie. Ale przetnij żabę na pół, a będziesz miał tylko jedną martwą żabę – Archimedes.
Nie zawsze mów, co wiesz, ale zawsze wiedz, co mówisz – Klaudiusz.
O zmarłych należy mówić dobrze albo nic – Chilon ze Sparty. Odnoszę wrażenie, że myśl ta kłóci się z pojęciami prawdy i sprawiedliwości. Bo jak wspominać oprawców?
W czasie wojny milkną muzy (Inter arma silent Musae) – Cyceron. To nie usprawiedliwia barbarzyństwa. Jak pisał Różewicz: „Lasy płonęły a oni splatali ręce jak bukiety róż.” Można?
Każdy człowiek może zbłądzić, uparcie trwa w błędzie tylko głupiec – Cyceron.
Darowanemu koniowi nie zagląda się w zęby – Cyceron. Zdawałeś sobie sprawę, że ludzie cytują Cycerona?
W matematyce nie ma drogi specjalnej dla królów – Euklides. Może dlatego żaden król nie był nigdy matematykiem?
Nie zasłaniaj mi Słońca – Diogenes z Synopy.
Najtrudniej jest zadowolić wszystkich – Demostenes.
Jaka myśl, taki czyn – Demostenes.
Jeśli będziecie żądać tylko posłuszeństwa, to zgromadzicie wokół siebie samych durniów – Empedokles. Zapotrzebowanie na durniów nie słabnie!
Sokrates
wiem, że nic nie wiem – Ilu spotkałeś, którzy tak myślą?
Najmądrzejszy jest ten, który wie czego nie wie.
Natura dała nam dwoje oczu, dwoje uszu, ale tylko jeden język po to, abyśmy więcej patrzyli i słuchali, niż mówili.
Błąd jest przywilejem filozofów, tylko głupcy nie mylą się nigdy.
„Mistrzu, żenić się czy nie? – Cokolwiek zrobisz i tak będziesz żałował.
Tak czy inaczej żeń się: jeśli znajdziesz dobrą żonę, będziesz szczęśliwy, jeśli złą – zostaniesz filozofem.”
Odzywaj się tylko wtedy, gdy wiesz, o co chodzi. Jak widać, niektórzy uważają, że ich to nie dotyczy. Firma miała mały sklep, w którym składaliśmy komputery. Jeden z klientów wdał się ze mną w rozmowę nt. najmocniejszego komputera jakim ostatnio chwaliła się amerykańska prasa. Podszedł do nas prezes i powiedział: „niedawno sprzedaliśmy kilka takich urządzeń.” Rzeczywiście, zrobił na kliencie wrażenie!
Znajdujesz to, czego szukasz, umyka ci to, co zaniedbujesz.
Dla cierpiących najmniejsza radość jest wielkim szczęściem.
Mądrość zależy od trzech rzeczy: osobowości, wiedzy, samokontroli.
Jemy, aby żyć, nie żyjemy, aby jeść.
W całym życiu szanuj prawdę tak, by twoje słowa były bardziej wiarygodne od przyrzeczeń innych.
Takie czasy nastały, że jak chcesz z kim mądrym pogadać, musisz rozmawiać sam ze sobą.
Z godnością oczekuj starości.
Bać się śmierci jest tym samym, co mieć się za mądrego nim nie będąc.
Jeśli ktoś z nas pragnie poznać coś w sposób czysty, musi się od ciała wyzwolić i samą tylko duszą oglądać rzeczywistość.
Złych lub pospolitych ludzi pozyskasz najprędzej darami, ale szlachetnych pozyskasz najprędzej szlachetnością.
Jeżeli język nie jest poprawny, to co powiedziano nie jest tym, co zamierzano powiedzieć. Jeżeli to, co powiedziano nie jest tym, co zamierzano powiedzieć, nie zostanie zrobione to, co być powinno.
Nie warto żyć życiem przez nas niepoznanym.
Długie szaty krępują ciało, a bogactwa duszę.
Szczęście jest przyjemnością wolną od wyrzutów sumienia.
Błądzenie jest rzeczą ludzką, ale dobrowolne trwanie w błędzie jest rzeczą diabelską – Augustyn (Augustyn Aureliusz, święty 354 – 430).
Być wolnym to móc nie kłamać – Albert Camus (1913 – 1960).
Lepsze jest wrogiem dobrego – Voltair.
U początku filozofii stoi zdziwienie – Arystoteles
Et tu Brute contra me? – I ty Brutusie przeciwko mnie? – Juliusz Cezar
Veni, vidi, vici. – Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem.
Alea iacta est. – Kości zostały rzucone.
Złe rządy, kiedy pospólstwo kieruje władcami – Seneka Młodszy. Co na to związki zawodowe?
Nie ten jest biedny, kto posiada mało, lecz ten, kto stale pragnie mieć więcej – Seneka Starszy.
Konfucjusz
Konfucjusz
Czego sam nie pragniesz, nie czyń drugiemu.
Uczyć się i nie myśleć to strata czasu, myśleć i nie uczyć się to niebezpieczeństwo.
Na drzewie dobrych intencji jest wiele kwiatów, lecz mało owoców.
Kto nabytą wiedzę pielęgnuje, a nową bez ustanku zdobywa, ten może być nauczycielem innych.
Siła człowieka nie polega na tym, że nigdy nie upada, ale na tym, że potrafi się podnosić.
Pecunia non olet – Pieniądz nie śmierdzi – Wespazjan.
Im bardziej chore jest państwo, tym więcej w nim ustaw i rozporządzeń-Tacyt.
Po szkodzie nawet i głupiec jest mądry – Hezjod. Jak widać Jan Kochanowski parafrazował tę sentencję zamieniając wyraz „głupi” na „Polak” („Mądry Polak po szkodzie”).
Hezjod. Hasła socjalizmu.
Nie praca jest hańbą, ale próżnowanie-Hezjod.
Vox populi, vox dei. – Głos ludu głosem Boga-Hezjod.
Co masz dziś zrobić, nie odkładaj na jutro-Hezjod.
Horacy
Non omnis moriar. – Nie wszystek umrę.
Czym skorupka nasiąknie, tym pachnie.
Ośmiel się być mądrym.
Stara miłość nie rdzewieje.
Est modus in rebus. – We wszystkim zachowaj umiar.
Głupi po szkodzie, głupim zostanie.
Carpe diem. – Chwytaj dzień.
Immanuel Kant
Milczenie stroi kobietę-Sofokles. Co na to feministki? Nietrudno zgadnąć.
Twarde słowa ranią nawet wtedy, gdy są sprawiedliwie-Sofokles
Nie czyń tego, co Tobie niemiłe-Isokrates.
Lepiej być biednym i uczciwym niż bogatym i nieuczciwym – Isokrates. To mógł powiedzieć ktoś kto raz był tym a raz tamtym.
Finis coronat opus – Koniec wieńczy dzieło – Owidiusz.
Nie wierzę w astrologię, bo jestem spod znaku Ryb, a Ryby nie wierzą w astrologię – Albert Einstein.
Wczoraj do Ciebie nie należy. Jutro niepewne… . Tylko dziś jest Twoje. – Jan Paweł II
To, że milczę, nie znaczy, że nie mam nic do powiedzenia – Antygon
Miejcie odwagę posługiwać się rozumem – I.Kant. Czy wszyscy?
Śmierć sama w sobie nie jest straszna tylko myśl, że jest straszna jest straszna” – Poliklet. Skąd to wiedział? Kiedy pisał to jeszcze żył.
Dobro życia nie polega na jego długości lecz na pożytku z niego –
Seneka.
Qui non laborat, non manducet. – Jeśli kto nie chce robić, niech też nie je – Paweł z Tarsu. Ta myśl przyświecała również władzy w czasach socjalizmu. Jak widać nic nie jest czarne ani białe.